بازگشت
آيا ملل متحد وسيله‌اي درد ست قدرت‌هاي بزرگ نيست؟
زيميرو زيميرو

به ادامه بخش پيشين

چگونه برمصارفات ملل متحد نظارت مي‌ شود ؟
به منظور اطمينان از اينكه بودجه فقط براي هدف‌هاي مجاز و تصويب شده و تا حد امكان به طور موثر صرف شود، نظارت‌هاي داخلي اعمال مي‌شود.
- اداره طرح و برنامه، بودجه و محاسبات به رياست مميز مالي سازمان ملل متحد تعلق دارد ومسوول اصلي نظارت است. هر يك ازادارات ملل متحد، دفتر نظارت خود را دارند.
- اداره خدمات نظارت داخلي سازمان ملل متحد به رياست فردي که به اندازه ثارنوال عمومي ايالات متحده صلاحيت تحقيق ونظارت رادارد ، فعاليت‌هاي سازمان ملل را در سراسر جهان زير نظر دارد. اين اداره كه مستقيماً به كشورهاي عضو در مجمع عمومي گزارش مي‌دهد، امور مميزي، ارزيابي، نظارت و بازرسي داخلي را انجام مي‌دهد. اين اداره همچنين به موارد عنوان شده اسراف، تقلب، سوءاستفاده و سوء مديريت رسيدگي مي‌كند. يك خط محرمانه سريع به اداره اجازه مي‌دهد كه اطلاعاتي در مورد تخلفات عنوان شده، دريافت كند.
- هيئت بازرسان خارجي به حسابها رسيدگي مي‌كند. اين هيئت مركب از ثارنوالان عمومي سه كشور عضو به انتخاب مجمع عمومي است. هر ثارنوال يك اداره تحقيق وبررسي تعيين مي‌كند كه دفتر‌هاي سازمان ملل متحد در سراسر جهان را مورد بازديد و بازرسي قرار مي‌دهند.
- واحد بازرسي مشترك كمك مي‌كند فعاليت سازمان‌هاي مختلف ملل متحد به اقتصادي‌ترين روش انجام شود و از منابع استفاده مطلوب گردد. اين بازرسان اختيارات وسيعي براي رسيدگي به همه امور مربوط به كارآيي و استفاده صحيح از امورمربوط را دارند و مي‌توانند تحقيقاتي را در محل انجام دهند.
نخستين معياري كه دولت‌هاي عضو در كميته سهميه‌هاي مجمع عمومي در نظر مي‌گيرند، توانايي پرداخت كشورها است. اين امر با برآورد توليد ناخالص ملي (GNP) كشورها با تعديلاتي براي كشورهايي كه درآمد سرانه پائين دارند، تعيين مي‌شود. بدين ترتيب براي هر دولت عضو سهم درصدي از بودجه تعيين مي‌شود كه از حداقل 1..% درصد تا حداكثر 25 درصد متغير است. در سال 1999 سهم سي‌و چهار كشور كه در زمره نرخ حداقل قرار داشتند، هر كدام 1،391 دالر بود. بيشترين سهميه متعلق به ايالات متحده بود كه بايد 304،395،555 دالر پرداخت مي‌كرد.
ده كشور رديف اول تامين كننده بودجه ملل متحد  ميزان سهميه به ميليون دالر :
4/304 25 ايالات متحده
6/207
98/19
جاپان
9/101
08/9
آلمان
9/67
54/6
فرانسه
4/56
43/5
ايتاليا
9/52
09/5
بريتانيا
6/28
75/2
كانادا
9/26
58/2
اسپانيا
9/16
63/1
هالند
4/15
48/1
فدراسيون روسيه
آيا حق عضويت‌ها ناعادلانه تقسيم مي‌شوند؟
از آنجايي كه تعيين سهميه‌ها بر مبناي درآمد محلي است، كشورهاي ثروتمندتر حق عضويت بيشتر و كشورهاي فقير تر كمتر پرداخت مي‌كنند. در سال 1974 مجمع عمومي، حداكثري به ميزان 25 درصد را براي هر سهم دهنده تعيين كرد. تا بحال اين سقف تعيين شده فقط به نفع ايالات متحده بوده است زيرا در غير اينصورت بايد بيش از 29 درصد پرداخت مي‌كرد. اين نسبت براي ساير كشورها بطور متفاوت در نظر گرفته مي‌شود. دومين كشور داراي سهميه تعيين شده بالا، جاپان است كه در سال 1999، سهمي معادل 19،9 درصد داشت. اتحاديه اروپا متشكل از 15 كشور بيش از 36 درصد بودجه را تامين مي‌كند.
معيار سهميه ‌بندي‌ها هر سه سال يكبار براساس آخرين آمارهاي درآمد ملي مورد تجديد نظر قرار مي‌گيرد، تا برآوردها بطور عادلانه و دقيق انجام شود.
هنگامي كه كشورهاي سهيم در بودجه جاري سازمان ملل متحد به ترتيب ميزان سهميه طبقه‌بندي شوند، مشخص مي‌شود كه تعداد كمي از كشورها موظف به پرداخت سهم قابل توجهي از بودجه هستند. ولي اگر معيار ديگري بكار رود، موضوع تفاوت مي‌كند. اگر به سرانه سهميه‌ها توجه نمائيم چند كشور كوچك را در ميان ده كشور اول تامين كننده بودجه مشاهده مي‌كنيم.
سرانه ده كشور اول تامين كننده بودجه جاري 1998
77/1 دالر
76/1
لوكزامبورگ
52/1
جاپان
48/1
ناروي
39/1
دانمارك
33/1
سوئدن
28/1
ايسلند
26/1
آلمان
25/1
اتريش
19/1
فرانسه
بخش بزرگي از سهميه‌اي كه برخي كشورهاي صنعتي بزرگ براي ملل متحد اختصاص مي‌دهند، برحسب بودجه‌اي كه سازمان ملل براي خريد مواد، پرداخت حقوق و هزينه‌هاي عملياتي در آن كشورها هزينه مي‌كند، به خود آنها باز مي‌گردد. بيشتر كارشناسان فني كه ملل متحد استخدام مي‌كند، از كشورهاي صنعتي هستند. اين كشورها عمدتاً طرف قراردادها و خريدهاي تجهيزاتي سازمان ملل متحد محسوب مي‌شوند. در سال 1997 سازمان‌هاي تحت پوشش ملل متحد 57 درصد نيازهاي خود، معادل 1،6 ميليارد دالر كالا و خدمات را از كشورهاي صنعتي تهيه كردند.
چرا ملل متحد در بحران مالي بسر مي‌برد؟
سازمان ملل متحد در بحران مالي به سر مي‌برد زيرا كشورهاي عضو سهم خود از هزينه‌هاي برنامه‌هايي را كه خودشان توافق كرده‌اند نمي‌پردازند. برخي كشورها بخاطر وجود پاره‌اي مشكلات فني مربوط به بودجه يا خيلي ساده به دليل فقير بودن از پرداخت به موقع بدهي‌هاي خود سر باز مي‌زنند. كشورهاي ديگر به عنوان راهي براي اعمال فشار به ملل متحد يا رسيدن به هدفي سياسي از پرداخت خودداري كرده‌اند. هيچ دولت يا شركت خصوصي نمي‌تواند تحت چنين شرايطي انجام وظيفه نمايد بخصوص كه درخواست كشورهاي عضو از سازمان ملل با وجود به تعويق افتادن بدهي‌ها مدام بيشتر و بيشتر مي‌شود.
ده دولت عضو، كه در مجموع بالاترين بدهي را دارند:
2/1294
ايالات متحده
1/218
اوكراين
2/133
فدارسيون روسيه
4/98
جاپان
3/55
روسيه سفيد
7/46
برزيل
1/15
يوگوسلاويا
5/12
عراق
3/11
ايران
1/10
آرژانتين
- ارقام شامل بدهي مربوط به بودجه جاري سازمان ملل، عمليات حفظ صلح و دادگاههاي بين‌المللي ملل متحد براي يوگسلاوي سابق و رواندا است. تا 31 دسامبر 1998 مجموع سهميه‌هاي عقب افتاده براي سال 1998 و سال‌هاي قبل دو ميليارد دالر بود كه 417 ميليون دالر آن مربوط به بودجه جاري بود. از 185 كشور عضو،‌68 كشور (يا 36 درصد) بدهي‌هاي مربوط به بودجه جاري را به طور كامل پرداخت نكرده‌اند.
 طبق منشور ملل متحد (ماده 19) هر كشور عضو كه سهميه عقب افتاده‌اش معادل و يا بيشتر از مبلغ سهميه مربوط به دو سال قبلي‌اش باشد، در مجمع عمومي حق راي نخواهد داشت. اعضاي مختلفي در طول سالها از اين مجازات زيان ديده‌اند.
 در عين حال كه برخي از كارها بزرگ خانواده سازمان ملل متحد شناخته شده هستند، بسياري از آنها كه براي مردم در همه جا، سودمند هستند، اغلب ناديده گرفته مي‌شوند. در اين ميان مي‌توان به موارد زير اشاره كرد:
- سازمان ملل متحد و كارگزاري‌هاي آن، امور مربوط به بهداشت ميليون‌ها نفر، توجهدرسرنوشت كودكان جهان، مبارزه با بيماري مالاريا و بيماري‌هاي ساري ديگر، تامين آب آشاميدني سالم، حمايت از سلامت مصرف كنندگان را بهبود بخشيده است. در نتيجه طول عمر و اميد به زندگي را در سراسر جهان بالا برده است.
- بخش عمده‌اي از حقوق بين‌الملل بواسطه سازمان ملل متحد در پنج دهه گذشته جنان توسعه‌اي يافته است كه در تمام تاريخ گذشته بشري چنين توسعه‌اي را نداشته است.
-  امدادرسان هاي ملل متحد به امداد و حمايت از بيش از 25 ميليون پناهنده و افراد بي‌خانمان در سراسر جهان كمك مي‌كنند.
- ملل متحد در سال 1948 اعلاميه جهاني حقوق بشر را كه اعلاميه‌اي تاريخي در مورد حقوق و آزادي‌هائي براي همه مردان و زنان بود تنظيم كرد. متجاوز از هشتاد معاهده سازمان ملل در مورد حقوق بشر، از حقوق خاص حمايت كرده، آنها را ارتقاء مي‌دهد.
- ملل متحد و ادارات مربوط آن شامل بانك جهاني و برنامه عمران ملل متحد محرك اوليه براي پيشبرد توسعه در كشورهاي فقيرتر هستند كه كمك به ارزش بيش از 25 ميليارد دالر در سال را تامين مي‌كنند.
- ملل متحد به انتخابات در بيش از 70 كشور، به تحكيم روند دموكراتيك كمك كرده است.
- برنامه عمران ملل متحد بزرگترين تامين كننده بين‌المللي كمك‌ها براي توسعه در جهان است كه با بودجه سالانه تقريباً يك ميليارد دالر و علاوه بر اين با موجب شدن سرمايه‌گذاري خصوصي و دولتي به ارزش تقريبي 9 ميليارد دالر، از هزاران طرح عمراني در سراسر جهان پشتيباني مي‌كند.
- درخواست‌هاي كمك از ملل متحد براي كمك‌هاي اضطراري به مردم متاثر از جنگ و بلاهاي طبيعي به بيش از يك ميليارد دالر در سال مي‌رسد.
- برنامه جهاني غذا كه بزرگترين سازمان كمك غذايي جهان است سالانه در حدود يك سوم كمك‌هاي غذايي جهان را تامين مي‌كند.
- سازمان ملل بنيانگذار نهضت بزرگ ختم استعمار بود، كه منجر به استقلال بيش از هشتاد كشور شده است.
- طي يك رشته عمليات هماهنگ شده توسط سازمان صحي جهاني، بيماري آبله در جهان ريشه كن شد. اقدام ديگر سازمان محو بيماري فلج اطفال از قاره امريكا بوده است كه اين گام مهمي در جهت ريشه‌كني اين بيماري در سراسر جهان تا پايان سال دو هزار بوده است.
- صندوق كودكان ملل متحد و سازمان صحي جهاني يك رشته اقدامات را عليه شش بيماري كشنده انجام داده‌اند و در نتيجه زندگي بيش از دو ميليون كودك را هر سال نجات داده‌اند. 


بهترين راه پشتيباني موثر از سازمان ملل از طريق شبكه سازمان‌هاي غير دولتي مرتبط با ملل متحد است. انجمن‌هاي سازمان ملل كه اغلب با تقسيمات محلي زياد، تقريباً در 80 كشور وجود دارند نيز از ويژه‌ترين امكانات هستند. صندوق كودكان سازمان ملل متحد (يونيسف) در كشورهاي جهان، كميته‌هاي ملي دارد كه آگاهي مربوط به برنامه‌هاي يونيسف را اشاعه مي‌دهند و وجوه مالي جمع‌آوري مي‌كنند تا به تحقق برنامه‌ها كمك كنند. در حدود پنج هزار باشگاه، مركز و انجمن يونسكو در بيش از صدوبيست كشور، فعاليت‌هايي در زمينه‌هاي آموزش، علوم، فرهنگ و ارتباطات انجام مي‌دهند. واحدهاي اصلي تماس و ارتباط، مراكز اطلاعات و خدمات سازمان ملل متحد در سراسر جهان است.

منابع قابل استفاده : جمعيت دفاع از حقوق بشر، گزارش کوقي عنان دراسامبله عمومي ملل متحد درسالهاي 2005 و2006 ، شماره هاي متعدد بولتن اطلاعاتي جهان ما ومصاحبه ها وبيانيه هاي سران کشورهاي بزرگ درنشست هاي سالانه ملل متحد .

 


July 8th, 2007


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
علمي و معلوماتي